İngiltere, Kuzey İrlanda Protokolü’ndeki mühletleri uzatma kararı aldı

İngiltere, Brexit sonrası Büyük Britanya adası ile Kuzey İrlanda arasındaki ticarette bazı malları gümrük ve tarifeden muaf tutmak için getirilen mühletleri uzatacaklarını açıkladı.

İngiltere Brexit Bakanı David Frost bu kararın Londra ile Brüksel arasında Brexit sonrası ticaretle ilgili müzakerelere daha çok zaman tanınmak üzere aldındığını belirtti.

Frost “AB ile potansiyel ileri görüşmelere yer açmak ve bu görüşmeler sürerken iş dünyasına belirlilik ve istikrar sunmak için hükümet İrlanda Protokolü’nün şu anki uygulamasına devam edecektir” ifadeleriyle bir bakanlık açıklaması yayınladı. Açıklamada bu durumun halen yürürlükte olan mühlet ve kolaylaştırmaları da kapsadığını kaydetti.

İngiltere daha fazla vakit kaybetmeden Brexit’i gerçekleştirmek adına, İrlanda adasında bir kara sınırı istemeyen AB’nin baskısı karşısında Kuzey İrlanda’nın bazı AB kurallarına tabi olmasını ve Büyük Britanya adasından Kuzey İrlanda’ya gidecek mallarda denetim yapılmasını kabul etti.

Bu düzenleme Brexit anlaşmasının bir parçası olan Kuzey İrlanda Protokolü’nde yer aldı. Ancak İngiltere, Kuzey İrlanda’yı fiilen Birleşik Krallık’tan ayırarak Avrupa Birliği’nin bir parçası haline getirdiği gerekçesiyle düzenlemeden rahatsız ve bir çok kez bu protokolün yürümediğini belirterek değişmesinde ısrarcı oldu. AB ise protokolün yeniden müzakere edilemesine karşı çıkıyor.

Mühlet uzatmaları AB tarafından uluslararası hukukun çiğnenmesi olarak nitelendiriliyor. Son uzatma kararı da her ne kadar AB tarafını rahatsız etse de, AB’nin taraflar arasında bir krize dönüşmesini önlemek için tartışma açmaktan kaçınacağı belirtiliyor.

İrlanda Başbakanı Leo Varadkar da mühletin uzatılmasını anlayışla karşıladıklarını kaydetmesine karşın bu sürecin Kuzey İrlanda sorununa mevcut protokol çerçevesinde kalıcı çözüm bulmak için kullanılması gerektiğinin altını çizdi.

İngiltere’nin 31 Ocak 2021’de AB üyeliğinden ayrılması sonucu Kuzey İrlanda ile ticarette Brexit anlaşması çerçevesinde devreye girecek yeni denetimler için iş dünyasına alışma fırsatı tanınması adına 31 Mart 2021’e kadar tanınan mühletler, İngiliz hükümeti tarafından tek taraflı olarak altı ay daha uzatılmıştı.