İngiltere Maliye Bakanı, artan “mortgage faizleri” sorununu çözmeye çalışıyor

Bankaların, ekonomik belirsizlik ve ev fiyatlarının düşeceği endişesiyle mortgage faizlerini hızla yükseltmeye başlaması, hükümeti çözüm arayışları için harekete geçirdi.

Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng, ülkedeki en büyük bankaların yöneticilerini, mortgage piyasasının durumunu görüşmek için geçen hafta Perşembe günü toplantıya çağırdı.

The Guardian gazetesinin haberine göre, Maliye Bakanı, hükümet tarafından bankalara sunulan ve aralık ayında sona erecek olan mortgage garantisi uygulamasının süresini uzatmayı düşünüyor.

Bu uygulama, mülk değerinin yüzde 80 ve 95’i arasında yapılacak mortgage anlaşmalarında, bankalara hükümetten garanti satın alma hakkı veriyor.

Bu da mortgage alan kişinin finansal durumunun kötüye gitmesi ve mülke el konulması gereken durumlarda, bankaların kaybının hükümet tarafından karşılanması anlamına geliyor. Geçen yıl pandemi döneminde de ev fiyatlarında büyük düşüş olacağından korkuluyordu.

Bu nedenle ev almak isteyenlerin yüzde 95’lik mortgage anlaşmalarından faydalanmaya devam edebilmesi için de garanti uygulaması yeniden hayata geçirilmişti. Buna rağmen, pandemi, ev fiyatlarının daha da artmasına neden olmuştu.

The Guardian’ın haberine göre, garanti uygulaması, artan mortgage faizleri sorununu doğrudan çözüme ulaştırmasa da ev fiyatlarının en az yüzde 10 düşeceği tahminlerine karşılık bankalara güvence veriyor.

Hükümetin de bu güvencenin, düşük depozitolu mortgage anlaşmalarına uygulanan ücretlere yansımasını umduğu belirtiliyor.

Geçen haftalar, mortgage piyasası açısından oldukça hareketli geçti ve iki yıl sabit faizli mortgage anlaşmalarına uygulanan ortalama faizler, 2008 yılından bu yana ilk kez yüzde 6’nın üzerine çıktı.

Hükümet tarafından duyurulan mini-bütçe sonrasında sterlinin değerinin en düşük rekor seviyelere ulaşması ve uzun vadede ekonomi için duyulan endişeler, mortgage faizlerini yükselişe geçirdi.

The Guardian gazetesine göre, yaşanan durumlar, faiz oranlarına yönelik uzun vadeli beklentileri yükseltti ve bu da bankaların mortgage anlaşmalarını düzgün bir şekilde fiyatlandırmasını önledi.

Bunun sonucunda da tüm mortgage anlaşmalarının yaklaşık yüzde 40’ı piyasadan çekildi. Daha sonra piyasaya sürülen yeni anlaşmaların faizleri de çoğunlukla eski anlaşmalara kıyasla yüzde 1-2 oranlarında yükseltildi.

Finans piyasasını düzenleyen Financial Conduct Authority (FCA) ise bu olayların ardından bankalara, mortgage alan kişilere nasıl destek olmayı planladıklarını sormaya başladı.

Maliye Bakanı Kwasi Kwarteng de hızla artan mortgage faizlerini ve piyasanın durumunu görüşmek için ülkenin en büyük bankalarının yöneticilerini toplantıya çağırdı.

The Guardian gazetesine göre NatWest, Lloyds, HSBC UK, Santander, Nationwide ve Barclays gibi büyük bankaların başkanları da toplantıya katılanlar arasındaydı.

Yöneticilerden birinin toplantıyı “verimli ve destekleyici” olarak nitelediği, ancak, toplantıda genellikle son zamanlarda piyasalarda meydana gelen belirsizliklerin, mortgage piyasasına da zarar verdiği görüşünün dile getirildiği belirtiliyor.