İngiltere’de taksi sürücüsü nasıl olunur? Zorlu sürecin adımları

İngiltere’de, Türkiye’deki gibi taksi ve özel kiralama hizmeti için kullanılacak olan araçlar ve sürücüler için taksicilik lisansı ile ilgili kurallar yerel yönetimler tarafından belirleniyor. Genel taksi işletmeciliği ve kişiye özel taksi işletmeciliği olarak iki tip lisans bulunuyor.

Genel taksi işletmeciliği başkent Londra’nın ünlü siyah taksilerini işletilebilmek için alınan lisans türü. “Hackney Carriage” ya da “Black Cab” olarak bilinen ve İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra yalnızca siyah renkte üretilmesinden dolayı diğer taksilerden ayırt edilebilmesi için “siyah taksi” olarak adlandırılan bu araçları kullanmak üzere lisans almak için bazı şartlar aranıyor.

Ön şartlar nelerdir?

Taksi sürücüsü olmak üzere başvuru yapacak kişinin ülkede yasal olarak çalışma izninin bulunması ve en az 12 ay süreyle Büyük Britanya, Kuzey İrlanda ya da Avrupa Birliği ülkelerinden sürücü belgesine sahip olması ilk aranan şartlar.

Bu ön şartları haiz 18 yaşını dolduran herkes taksi sürücülüğü için başvuruda bulunabiliyor olsa da, 21 yaşından önce taksicilik lisansı verilmiyor. Türkiye’de ise taksi kartı alabilmek için 25 yaşını doldurmuş olmak ve 66 yaşından gün almamış olmak gerekiyor. Türkiye’dekinin aksine İngiltere’de bir üst yaş sınırı bulunmuyor, ancak sağlık kontroller sıklaşıyor.

Geçmiş ve karakter sorgulaması

Yerel idareler bu ana kriterlerin yanı sıra genellikle adli sicil kaydı ile kişinin geçmişi, ehliyet sicil kaydı ile de adayın trafik kazaları, cezaları ve sürücülük alışkanlıklarıyla ilgli bilgi topluyor.

Lisans vermede yetkili kurumlar, referans mektubu ile de karakter özelliklerinin gözden geçirmek isteyebiliyor.

Sağlık testleri

Çoğu yerel yönetim sağlık taraması, şehir bilgisini de içeren bir teorik sınav ve uygulamalı sürüş testlerinden geçilmesi şart koşuluyor. Ancak bu koşulların güçlük derecesi yerel idarelerce belirleniyor.

Yetkili bir sağlık kurumu tarafından yapılan sağlık taraması yapılması gerekiyor. Ayrıca fiziki yeterlilik testi de gerekebiliyor. Bu test ağır yük kaldırma, bagaj ya da tekerlekli sandalye indirme ve bindirme gibi becerileri ölçüyor. 45 yaşından sonra 60 yaşına kadar her beş yılda bir, sonrasında ise her yıl sağlık taraması ve fiziki yeterlilik testi yaptırma zorunluluğu bulunuyor.

Şehir bilgisi nasıl ölçülüyor?

Taksi sürücüsü olmak üzere başvuruda bulunan kişilerin bir teorik bir de pratik sınavdan geçmeleri isteniyor. Teorik sınavda karayolları kanunu, matematik becerisi ve taksi yasası ile ilgili soruların yanı sıra çalışma sahası olan şehirle ilgili bilgisi de test ediliyor.

Şehir bilgisi (Knowledge) sınavında 24 sorudan 18’ine doğru yanıt vermek gerekiyor. Sokak adları, kentteki ana bina ve mekanların yeri gibi bilgiler soruluyor ve iki konum arasında en kısa ve en güvenli güzergahı tanımlamak, birden fazla ve bağlantılı adresler içinde yolcunun en hızlı ve güvenli seyahatini sağlamak benzeri soruların doğru yanıtlanması gerekiyor.

Pratik sınavda ise sürüş testinin yanı sıra, yön duygusu, zaman kavramı, araç bilgisi ve hakimiyeti, yolcu alma ve yayaya saygı gibi bilgi ve beceriler test ediliyor.

Şehir bilgisi Londra’da taksi lisansı almak isteyenlerin korkulu rüyası

Başkent Londra’da siyah taksi sürücüsü olabilmek için kuralları Londra İçin Ulaştırma Kurumu (Transport for London) belirliyor. Kurumun lisans alabilmek için özellikle vurguladığı şehir bilgisi sınavı adayların en çok gözünü korkutan aşama.

Yaklaşık 9 milyonluk başkent, banliyöleriyle birlikte yalnızca bin 572 kilometrekare alana yayılıyor. Ancak Londra’da yaklaşık 10 kilometre çapında 60 binden fazla cadde ve sokak bulunuyor ve bunların büyük çoğunluğu ya tek yön ya da kısıtlı dönüş zorluğuna sahip.