İngiltere’de milletvekillerinin ücretli siyasi danışman olması yasaklanacak

Tartışma iktidardaki Muhafazakar Parti’nin milletvekillerinden Owen Paterson‘un iki özel şirkete ücretli danışmanlık yaptığının ve bu kapsamda lobi faaliyetleri yürüttüğünün ortaya çıkması sonrası büyümüştü.

Başlangıçta Owen Paterson’un cezasız kalması yönünde harekete geçen Başbakan Johnson, tepkiler üzerine tutumunu değiştirdi.

Ana muhalefetteki İşçi Partisi’nin lideri Keir Starmer, “Lider değil bir korkak” dediği Johnson’dan özür dilemesini istedi.

Başbakan Boris Johnson ise Owen Paterson konusunda hata yaptıklarını bu konuyu milletvekillerinin uyması gereken kurallarda yapmayı düşündükleri değişikliklerden ayrı tutmaları gerektiğini söyledi. Johnson, konunun bütün partilerin ortak çabasıyla karara bağlanması gerektiğini kaydetti.

Başbakan Boris Johnson, lideri olduğu Muhafazakar Partiye yönelik tepkilerin ardından milletvekillerinin ücretli siyasi danışmanlar veya lobiciler olarak görev almasını yasaklayan yasa önerisinde bulundu.

Boris Johnson, Avam Kamarası Başkanı Lindsay Hoyle‘a yazdığı mektupta, yasa önerisinin detaylarına yer verdi.

Mektupta Boris Johnson, “kendi seçmenlerine karşı görevlerini ihmal eden ve başka çıkarlara öncelik veren milletvekillerinin soruşturulmalarını ve mevcut disiplin kurumları tarafından uygun şekilde cezalandırılmalarını” sağlayacaklarını belirtti.

Başbakan, “milletvekillerinin ücretli siyasi danışmanlar veya lobiciler olarak hareket ederek konumlarını kötüye kullanmalarını da yasaklayacaklarını” vurguladı.

Milletvekilleriyle ilgili düzenlemeyi değiştirmenin “haklı olarak Parlamentoyu ilgilendiren bir konu” olduğunu kaydeden İngiliz Başbakan, ancak bunun “parlamenterlerin ve halkın güvenini kazanabilecek uygulanabilir bir yaklaşım” olacağını da ifade etti.

Başbakan Boris Johnson’ın adımı, Muhafazakar Partinin lobicilik kurallarını ihlal etmekle suçlanan üyesi Owen Paterson’ın disipline sevk edilmesini önlemesine gösterilen tepkilerden sonra geldi.

Muhafazakar Parti milletvekili Owen Paterson

Tepkiler sonrası geri adım atmak zorunda kalan Johnson, yeniden bir oylama yapılmasını kabul ederken, Owen Paterson da bu oylama öncesi milletvekilliğinden istifa etmişti.

Ayrıca ana muhalefetteki İşçi Partisi de milletvekillerinin ücretli danışmanlık veya yöneticilik yapmasını yasaklayacak bir düzenleme teklifinde bulunmuştu.

Yarın yapılacak oylamada Boris Johnson ya İşçi Partisinin teklifini desteklemek zorunda kalacaktı ya da ihlalleri ciddiye almamakla suçlanacaktı. Ancak Başbakan, son adımıyla böylesine bir durumun önüne geçmiş oldu.

Başbakan Boris Johnson ne öneriyor, İşçi Partisi ne istiyor?

Başbakan Boris Johnson milletvekillerinin tartışmayı başlatan Owen Paterson’un yaptığı gibi özel şirketler için parlamento ya da hükümet nezdinde lobi faaliyetleri yapabilecekleri türden işler yapmalarının yasaklanmasını öneriyor.

Johnson ayrıca milletvekillerinin kabul edecekleri işlerin, ücretli olsun olmasın, onların milletvekili olarak seçmenlerine karşı sorumluluklarını yerine getirmelerini engellemeyecek makul ölçüler içinde olması kuralını da getirmeyi planlıyor.

Henüz bunun sınırları belirlenmiş değil ama uluslararası ticaretten sorumlu Devlet Bakanı Anne-Marie Trevelyan bu “makul sınırın” haftada 15 saat olmasını önerdi.

İşçi Partisi ise yıllardır önerdiği, siyasi konularda danışmanlığın yasaklanması önerisini olumlu karşıladı.

Ancak parti bununla yetinilmemesini istiyor ve daha kapsamlı yasaklar gerektiğini savunuyor. İşçi Partisi önergesinde milletvekillerinin kamu hizmetleri ile doktorluk, hemşirelik ya da silahlı kuvvetler ve polisle ilgili işler dışında herhangi bir ikinci iş kabul etmelerinin yasaklanması isteniyor.

Siyasi danışmanlık işlerinin yasaklanması konusundaki detayların Parlamento Kuralları Komisyonu tarafından belirlenmesi fikri her iki parti tarafından da benimseniyor.

Birkaç aydır milletvekillerinin tabi olduğu kuralları incelemekte olan komisyon önümüzdeki hafta bulgularını bir rapor halinde yayımlayacak.

Çarşamba günü milletvekilleri ikinci işlerle ilgili farklı önerileri tartışacak ve oylayacaklar.